Lieve mensen van het thuisfront,
Vandaag is het maandag, 7 september. We zijn nog geen week op pad, maar het lijkt wel of we al een maand onderweg zijn. We maken het goed. Ben “draait op volle toeren” en voelt zich helemaal in zijn element. Ik zou graag een uitgebreid verslag maken van alles wat we beleven, maar de tijd tussen ´evenementen´ is zo kort dat ik er nauwelijks aan toe kom zelfs maar aantekeningen te maken….. Ik houd het dus maar bij de hoogtepunten. Daar gaat ´ie dan.
De vlucht uit Frankfurt op 2 september vertrok met twee uur vertraging. Een van de Airco units bleek niet optimaal te functioneren, dus werd de hele Boeing 767 met bagage, voeding èn passagiers overgeheveld naar een ander vliegtuig. De vlucht verliep verder rustig en we voelden ons de koning te rijk, want na alle positieve dingen die we voor ons vertrek al hadden meegemaakt, waren we bij het inchecken ook nog ´ns uit de rij geplukt en werd ons als aardigheidje van Condor een stoel in de Economy Premium klasse aangeboden. Zonder wegwerp bestek dus, ha ha! Leuk toch!
In Salvador werden we opgewacht door onze Duitse vriend Johannes die met zijn Braziliaanse vrouw Moema ons gastvrij ontvingen in hun appartement. Zij hadden twee evenementen voor ons georganiseerd. Donderdagmiddag hield Ben een lezing op de Universiteit van Salvador São Bento voor een kleine honderd theologen en theologie-studenten, en ook de Nederlandse consul, Hans Leuzen, was daarbij aanwezig. Er werd flink meegezongen met de paar liederen die Ben met gitaar ertussendoor gooide, mensen waren enthousiast, en de eerste presentatie van onze powerpoint verliep gelukkig goed. Het had toch wel wat spanning gegeven van tevoren! Die avond hadden we de eerste tien boeken in handen die Winfried ons per post vanuit Vitória had gestuurd. Ze zijn vers van de pers en zien er goed uit en er liggen er 1000 klaar. Het eerste boek hadden we die middag al verkocht aan de consul!
Ben´s boodschap die hij op een groot aantal plaatsen hoopt te brengen is: Brazilië is geen ontwikkelingsland meer en moet leren zijn eigen boontjes te doppen. We presenteren onze methode van financiële steun vinden voor Brazilië d.m.v. Braziliaanse muziek en de opzet van basisgemeenschappen naar Braziliaans model, als wellicht een goede manier om, aangepast aan Brazilie, te helpen de Braziliaanse filantropie op te wekken en meer aandacht te besteden aan de onderlaag van de bevolking. We willen helpen met Nederlandse steun om nieuwe leiders te vormen om de onderlaag van de bevolking omhoog te helpen.
Vrijdagochtend waren we te gast bij CESE, een Braziliaanse organisatie die door het hele land zo´n 10.000 kleinschalige groepen steunt en nu ook de formule van Wilde Ganzen heeft overgenomen. Direct na aankomst werden we uitgenodigd bij een bijeenkomst van zo´n 30 personen die waren samen gekomen om een nieuwe documentaire te zien over “30 jaar na de dictatuur” , verteld door enkele mensen die destijds zelf gevangen waren genomen. De directeur van CESE, Eliane Rollemberger, was een van hen en zij had persoonlijk met Tito de Alencar in São Paulo in de gevangenis gezeten. Zonder te weten waarover de bijeenkomst zou gaan, had Ben zichzelf en zijn boek over Tito de Alencar aan de zaal gepresenteerd! Welk een toeval dat we hier precies op dit moment binnen rolden….
Na deze bijeenkomst hadden we nog een uitgebreid gesprek met Ana Carolina en Mariângela over van alles en nog wat. Wij gaan hun Wilde Ganzen-programma overal waar we komen, bekend maken. En zij hopen dat we eind oktober, voor we naar huis gaan, terug komen om alsnog ook voor hun mensen een voordracht te geven, die ze dan waarschijnlijk op video gaan vastleggen, zodat ze kan worden gebruikt voor hun vormingswerk. Tjonge, het was me weer een ochtend. En dit was pas de tweede happening…..
´s Avonds om 7 uur zaten we in de bus op weg naar Aracajú, de hoofdstad van Sergipe. Ook deze had vertraging en we kwamen er pas om 20 minuten na middernacht aan. Daar wachtte ons onze vriend pater Isaïas op, met wie we na de Wognum-reünie 37 cisterna´s bouwden. De volgende ochtend vroeg meldden we ons bij de Radio Cultura, maar verder dan een kennismaking kwamen we niet. Het is hier een lang feestweekend (maandag Onafhankelijkheidsdag) en de live uitzending van vandaag was vervangen door een opgenomen programma. De live-uitzending is nu uitgesteld tot dinsdagmiddag.
Na een leuk bezoek aan een Franciscaner pater van 100 jaar (!), frei Miguel, een Italiaan die hier al sinds 1935 missionaris is, en een toeristisch ritje door de stad, reden we naar Brejo Grande, 150 km verderop langs de kust, waar Isaïas pastor is. Armoede troef, de visserij in de Rio São Francisco loopt terug (door stuwdam!) en er zijn weinig perspectieven. Bij aankomst troffen we een verzameling van zo´n 60 mensen van alle actiegroepen in de régio, de ‘sem teto’ beweging (= mensen zonder huis), de ´sem terra´ (= mensen zonder land), de vissers, de zusters die de gemeenschappen bij elkaar houden, en nog wat mensen uit het stadje. Ben hield er zijn praatje met muziek en PowerPoint en stak de mensen een hart onder de riem om vooral te strijden voor hun rechten. Temos Direitos = Wij hebben rechten.
Die avond beleefden we een Heilige Mis op straat. Vrolijk. Swingend. Met klein koortje en musici en natuurlijk Ben met zijn gitaar. Het duurde zeker anderhalf uur, maar iedereen genoot zichtbaar. Een mis is hier een FEEST! Na afloop gingen we te voet als in een processie terug naar de kerk om het grote kruisbeeld terug te brengen.
Na de mis wandelden we het gemeenschapshuis binnen naast de kerk. Oeps, dat was even schrikken. Alle ruimtes waren met zwart plastic onderverdeeld in woonplekken voor 23 families, total 92 personen, die op de een of andere manier van hun woonplek waren verstoten en geen onderdak hadden. Elk zo´n 12 vierkante meters waar hun schamele bezittingen stonden en ze met hun gezin moesten leven. Ze waren speelbal in een politiek conflict en voorlopig zonder vooruitzichten. Isaïas is hun voorvechter, maar dat valt niet mee in de Braziliaanse culturen.
Zondagmorgen om 9 uur zaten we op een hoeperdepoepbootje op de Rio São Francisco op weg naar een gemeenschap van vissers die ook dreigen te moeten verdwijnen voor een soort van project ontwikkelaar die van hun woonplek een vakantieoord wil maken. Een uur varen naar de monding van de Rio São Francisco, waar ze een gemeenschap hebben met huisjes van palmtakken, klei en riet. Een idyllische plek! Maar geen licht. Geen drinkwater tenzij uit de rivier. Door de visvangst, en enkele geiten en kippen, weten ze zich in leven te houden, maar ook hun toekomst is zeer onzeker. We vierden er weer samen een mis, met muziek, met vreugde, en een Isaïas op blote voeten onder zijn witte priesterhemd. Ben heeft iedereen bemoedigd en meer gezongen dan hij de laatste tijd ooit deed. De warme lucht doet hem goed aan zijn longen.
Samen aten we wat de vissersvrouwen voor ons hadden klaargemaakt aan vis, rijst en bonen, kokosnoten en watermeloenen. Helaas was het te winderig om de zee op te gaan naar een strandje verderop om daar te gaan zwemmen. Dat deden enkelen van de groep dan maar in de rivier toen we weer terug waren in Brejo Grande.
Die avond was het groot feest in het stadje. Een soort van kermis met veel attracties voor de hordes van kinderen die er hier zijn. Hoogtepunt was een wedstrijd voor de paarden. Een kleine soort paardjes, die niet echt zachtzinnig worden behandeld door hun vaak erg jonge ruiters. Hoe harder de zweep, hoe harder het paardje loopt, nou ja, dat denken ze tenminste. Er waren zeker 100 paardjes die meededen. Voor velen hun enige rijkdom! En veel, erg luidruchtige muziek. Hoe harder, hoe mooier. We sliepen er in de pastorie, dus aan het grote plein waar de feestelijkheden plaats vonden. Gelukkig waren we zo moe van alle emoties en belevenissen tot nu toe, dat we gewoon in slaap vielen, ondanks de herrie…..
Vanmorgen reden we terug naar de hoofdstad Aracajú. Het is een prachtige streek met heuvellandschap met overal palmen. Deze winter heeft het meer geregend dan normaal, dus is alles heerlijk fris groen. Of dat verderop het binnenland in ook zo is, dat weet ik niet. (Let wel, het is hier het einde van de winter. 21 september begint de lente!) Terug in de stad bezochten we het grote plein bij de kathedraal waar een bijeenkomst was georganiseerd door de Gritos dos Excluidos, de Schreeuw van de Uitgeslotenen. Vele clubs waren vertegenwoordigd met grote spandoeken en geluidswagens. De hulpbisschop opende de mars die ze door de stad gingen houden en de plaatselijke radio en TV gaf verslag. Met muziek en veel felgekleurde vlaggen gingen ze op pad de stad in. De radioreporter van Radio Cultura hield Isaïas staande en er volgde een uitgebreid interview met Isaïas en Ben. Ben kreeg alle tijd zijn boodschap over te brengen en was weer goed op dreef met zijn Portugees. Alsof de woorden hem zo worden ingegeven!
´s Middags hebben we wat kunnen uitrusten, voor de eerste keer deze reis, in een soort van Water-pretpark, waar de familie van Isaïas een dagje uit was. Gelukkig was het niet al te heet, er waren wolken en zelfs dreiging van regen, maar die is niet gekomen. Nu is het bijna 11 uur in de avond en morgen wacht ons een zware dag met een presentatie en een speech voor een grote groep mensen met als thema de mensenrechten in de ruimste zin. 6 uur op en meteen op pad….. Ik ga dus stoppen en kan alleen maar hopen dat jullie het interessant vinden onze belevenissen op deze manier te volgen.
Tjau voor nu, groetjes van Ben en “até mais”, tot de volgende keer,
Patty+++