Dinsdagavond, 8 september
Sneller dan gedacht ben ik er weer. Vanmiddag waren we al rond drie uur thuis, d.w.z. in het huis van de zus van Isaïas, Rita, die ons in Aracajú gastvrij onderdak biedt. Moe, maar tevreden met de dag, volgde - na de zoveelste rit met drie man op de achterbank van de kleine Volkswagen van Isaïas, waar met open ramen je haren voortdurend rond je hoofd waaien en je flink door elkaar wordt geschut in de vele kuilen en over de vaak veel te hoge verkeersdrempels, - een heerlijk frisse (koude!) douche en een dutje in de hangmat buiten op de patio. Daarna mijn plek in de hangmat aan Ben afgestaan en alvast de boel georganiseerd voor ons vertrek morgenmiddag naar Rio de Janeiro. En dan nu nog wat met jullie delen op de computer van dochter des huizes Narjará.
Vandaag was weer een bijzondere dag. Om zes uur zaten we aan het ontbijt en om half zeven in de auto op weg naar Radio Cultural die een bijeenkomst hadden georganiseerd rond het thema Mensenrechten, met Ben als belangrijkste spreker. Op de weg ernaartoe waren we niet zo gelukkig, want op een kruispunt, wachtend op verkeer van rechts, knalde er iemand achter op onze auto. Gelukkig alleen blikschade, maar toch, onze Isaïas is niet verzekerd en de andere chauffeur ook niet. Voor de gewone man is de verzekering gewoon te duur. Overigens hadden we gisteren ook al een vervelende ervaring met de auto. Isaïas stopte voor een stoplicht en het paardje dat achter ons reed met zo´n klein wagentje erachter, werd niet op tijd tot staan gebracht en knalde ook al tegen de achterklep van onze Volkswagen. Een kleine deuk was het gevolg, maar ik denk dat het paardje wel met een flinke hoofdpijn zijn weg heeft vervolgd. Maar daarvan zal de gemiddelde Braziliaan niet hebben wakker gelegen! Vanmiddag is de totale schade vastgesteld op 300 reais, iets meer dan 100 euros (!), en Ben heeft Isaïas toegezegd, àls de tegenpartij echt niet over de brug kan komen, hij dit bedrag uit ons “noodpotje” zal betalen. Dan kan tenminste de achterklep van zijn auto weer open, die nu door de klap muurvast zit.
Het interview gisteren op het plein voor de kathedraal bleek rechtstreeks de lucht te zijn ingegaan. En ook nu weer werden Isaïas en Ben live geïnterviewd door Radio Cultural. Over wat we hier kwamen doen en over Ben´s leven tot nu toe. De radio reporter was nauwelijks vertrokken of TV Aperipê arriveerde met een cameraman, een geluidsman en een charmante verslaggeefster. Een interview volgde en ook het begin van de bijeenkomst erna werd gefilmd. Ik moet nog uitvinden wanneer en waar het zal worden uitgezonden. De zaal was inmiddels volgelopen met zo´n 100 man van allerlei sociale organisaties. De bijeenkomst werd geopend door Ana Lucia, een vooruitstrevende wethouder van de PT, de partij van President Lula. Daarna opende Ben, na een korte introductie, zijn verhaal met muziek en had meteen de zaal op zijn hand. We hebben de powerpoint gedraaid en tussendoor bracht Ben zijn voor deze gelegenheid enigszins aangepaste versie van zijn boodschap. Zingen en werken alleen voor mensen in nood die recht hebben op een beter leven. Tot slot werd er nog flink gezongen, niet alleen door Ben, maar ook nog spontaan door mensen uit de zaal. Dat gebeurt hier gewoon. De mensen zingen graag en vooral de mensen die werken voor de verbetering van het leven van de gewone man, die zingen graag liederen met een boodschap.
Na de bijeenkomst bleek er alweer een journalist te zijn gearriveerd, deze keer van een landelijke krant, de Brasil de Fato. Een linkse katholieke krant, zoiets als onze Volkskrant dus. Hij sprak ook weer lange tijd met Ben en eindigde met de vraag hoe Ben dacht dat Brasil zou moeten veranderen. Hij vertelde hem over zijn droom die hij vlak voor vertrek had: alleen een nieuwe partij met de naam PCDB zou iets kunnen veranderen in Brasil. PCDB betekent Partida das Comunidades de Base pelos Esquecidos, oftewel de Partij van de Basisgemeenschappen van de Vergetenen…. Het artikel komt volgende week in de krant em de journalist heeft beloofd het ons per email toe te zenden!
Mascha, als je dit leest, tot onze verrassing was Marlene uit Poço Redondo aanwezig en ons weerzien was uiterst hartelijk. Zij maakt het goed, maar vertelde dat Cienes vecht voor haar gezondheid. Ze heeft kanker, is al twee keer geopereerd, en het is nu afwachten. Natuurlijk hebben we haar gevraagd hoe het gaat in Poço Redondo. Onze burgemeester van destijds, frei Enoque, die ons weggejaagd heeft van de landbouwschool die we met Nederlands geld aan het opknappen waren in 2000/2001, blijkt weer tot burgemeester te zijn gekozen en houdt alle touwtjes in handen. Niemand heeft wat in te brengen. Dus daarin is nog niets veranderd! Roberto Arauju is vice-burgemeester (we hebben hem ontmoet gisteren bij de kathedraal) en is goede vriendjes met Jõao Daniel van de MST, die nu ook twee petten schijnt op te hebben. Nee, de ontwikkelingen bieden nog weinig perspectief voor de gewone man.
Na de bijeenkomst nam Isaïas ons mee naar een project in een krottenwijk. Een dagopvang voor kinderen uit de wijk, geleid door Maria Lucia, een zeer bewonderenswaardige en capabele vrouw. Zo´n 200 kinderen worden er elke dag opgevangen. De grotere kinderen gaan een deel van de dag naar de plaatselijke school. Alle kinderen krijgen een goede maaltijd. Leren er van alles. Voor de moeders is er medische begeleiding als dat nodig is en er is een tandartsruimte die regelmatig wordt gebruikt. Ze maken middeltjes van kruiden voor eigen gebruik en verkoop, en er is een grote voorraad aan gewone medicijnen. Alles ziet er geweldig uit, schoon, goed georganiseerd, indrukwekkend. Maria Lucia werkt met een kleine staf van enkele lekenzusters die met haar een soort van gemeenschap vormen, en er is een legertje van vrijwilligers om de dagelijkse taken te vervullen. Ze bestaan van de giften die ze van alle kanten ontvangen. Een prachtig project en een prachtige vrouw, die me deed denken aan mijn zuster Pacifique, (waarover ik een boek aan het schrijven ben!) die ook zo´n goed georganiseerd huis heeft opgezet, maar daarover later meer als we het huis zelf zullen bezoeken. We waren bij Maria Lucia te gast voor de lunch en hadden een goed contact met haar. Ze vertelde dat het bijna vechten is tegen de bierkaai. De gewelddadigheid in de wijk neemt zeer snel toe, het gebruik van drugs beheerst alles. Voor 5 real kun je hier doodgeschoten worden. Maar zij is niet het type vrouw om zich daardoor te laten intimideren. Gewoon doorgaan luidt het devies….! Voor ons weer een hoogtepunt op de reis, het hoeveelste al??
Ik had al verteld dat de 1000 boeken in Vitória wachten om te worden verkocht. De eerste tien zijn in Salvador achtergebleven. En vandaag zijn er 17 besteld, maar we mogen er 20 voor ze reserveren. Met andere woorden, George let even op, na twee visites zijn we al 30 boeken kwijt. Met Isaïas hebben we afspraken gemaakt over een op te zetten cursus. Hij heeft toegezegd binnen anderhalve maand een project op te zetten voor een cursus om jonge leiders te vormen in zijn uitgebreide parochie. We zijn onder de indruk van de vele mensen die zich inzetten voor hun gemeenschap. Isaïas is zo iemand, en we hebben deze dagen nog vele anderen ontmoet die ook strijden voor recht. Tjonge, daarom alleen al is deze reis nu al bijzonder!
O ja, Ben heeft Isaïas ook beloofd uit onze stichtingskas voor elk van de 23 gezinnen-zonder-huis die in het parochiehuis in zwartplastic wonen, en elk van de 10 andere gezinnen die wel ergens in een huisje wonen, maar er binnenkort worden uitgezet, voor de periode van zes maanden een basisvoedselpakket te betalen van plm 10 euro per familie, oftwel zo´n 350 euro per maand. Wat is nu 10 euro voor een familie van 3 of 5 personen? Maar het schijnt genoeg te zijn voor wat rijst, pasta, bonen, suiker, koffie, meel, olie, èn een ´snoepje´. Veel meer kunnen we op dit moment van onzekerheid voor deze mensen niet betekenen en Isaïas zet de juridische/politieke strijd voor ze voort…..
Morgen hebben we nog één afspraak met een vormingscentrum en daarna is het inpakken en wegwezen naar het vliegveld voor een vlucht naar Rio de Janeiro. Het weer is hier nog steeds goed, zo´n 27 à 30 graden overdag, maar zojuist zag ik op de TV dat het NOODWEER is in het zuiden, met wateroverlast in São Paulo en hagel als stenen zo groot in de nog verder zuidelijk gelegen provincies. Ook tornado´s en rukwinden zijn er geweest, niet alleen in Zuid-Brazilië, maar ook in Argentinië. En de vraag hoe het nu in de sertão is na de natte winter, is intussen ook beantwoord. Vanavond was het op het regionale journaal. De regens schijnen op het verkeerde moment te zijn gevallen voor wat betreft de oogst en die is dus wéér grotendeels mislukt. De kleine boertjes zullen het dus weer moeilijk hebben om te overleven!
Er plofte zojuist zo´n klein kikkertje vanaf het plafond pardoes op ons bed. Die beestjes zijn nog niet half zo groot als onze kikkers en kunnen met hun lange pootjes in één keer twee meter ver weg springen. Ongelooflijk. En dan is het schrikken geblazen als ´ie tegen je aan springt…. Ben heeft de gebruikelijke methode toegepast van snel een glas eroverheen, afdekken met een stuk papier en het beestje naar buiten transporteren. Dat slaapt toch rustiger, brrrrr, zo´n koud ding dat op je gezicht landt, ik moet er niet aan denken. O ja, gisterenmiddag zaten er vier kleine aapjes in de bijkeuken van Rita´s huis. Als ik me niet vergis, heten die kleintjes ´witoor-oestities´, een naam die ik me herinner uit mijn kindertijd in Diergaarde Blijdorp. Kleine grijze aapjes met een lange staart, en een klein rond kopje met witte harige oortjes. Er lag een grote voorraad bananen waar ze zich aan te goed probeerden te doen. Rita gaf ze elk een banaan en weg waren ze, omhoog boven op de muur achter het huis, waar ze heerlijk hun verworven trofee verorberden! Leuk om te zien. Ze schijnen te huizen in een van de grote bomen achter het huis.
Lieve mensen, dat was het weer voor vandaag. Wordt vervolgd.
Tjau, abraço van Ben en mij, Patty+++